Ucuz alan pahalı alır (pahalı alan aldanmaz). Ucuz alınan mal
genellikle kötü, dayanıksız ve çürük maldır. Kolay yıpranır, eskir ve çabuk
atılır. İster istemez yerine yenisinin alınması zorunlu olur, tekrar masrafa
girilir. Dolayısıyla pahalıya alınmış gibi olur.
Ucuz etin yahnisi
yenmez (tatsız olur). Ucuza alınan, maledilen şeylerde nitelik
bulunmaz; ya çürük, ya kötü, ya da hilelidir. Bu sebeple, bu tür mallardan
istenildiği gibi fayda sağlanamaz.
Ucuzdur vardır illeti,
pahalıdır vardır hikmeti. Bir malın fiyatı niteliğine göredir. Bu sebeple
ucuz şeylerin ucuzluğuna tamah etmemeli, pahalı şeylerin de pahalılığından
korkmamalıdır. Çünkü ucuz olan çürük, kötü ve dayanıksız olur çoklukla; pahalı
olan da kaliteli, değerli ve sağlamdır.
Ulular köprü olsa basıp
geçme. Erdemli, büyük ve yaşlı kimselere karşı daima saygılı ol, hürmette
kusur etme, onları incitecek davranışlardan kaçın. Çünkü onlar gerek yaşları,
gerek tecrübeleri, gerekse erdemleri bakımından buna
lâyıktırlar.
Ulu sözü dinlemeyen, uluyakalır. Büyüklerin,
erdemli kişilerin uzun tecrübelere dayanan sözlerine ve uyarılarına kulak asmayan kimse, türlü
çıkmazlarla karşılaşır ve sonunda sızlanıp durur.
Ummadığın taş baş
yarar. Küçük ve önemsiz görülen kişi ya da nesneler, çoğu kez büyük
etkiler yaparlar; umulmadık işler görürler.
Umut, fakirin
ekmeğidir. Sıkıntı içinde bulunan, yokluk çeken yoksul kişi, içinde
bulunduğu durumdan bir gün kurtulacağını, bolluğa ve rahata kavuşacağını umar ve
bu umuşdan doğan güven duygusuyla yaşamaya çalışır.
Ustanın çekici bin
altın. Usta kişi, bir zanaatı uzun denemeler sonucu gereği gibi öğrenmiş
olan ve kendi başına yapabilen kimsedir. İşinin hemen tüm inceliklerini
kavramıştır. Bu bakımdan pek çok kimsenin uğraşıp da yapamadığı işi kolayca
yapıverir o. Dolayısıyla onun çok küçük gibi görülen emeği bile oldukça
kıymetlidir.
Uşağı işe koş, sen de ardına düş. Bk. "Çocuğa iş
buyur,..." Utanma pazar, dostluğu bozar. Yakın tanıdıklar arasında yapılan
alış verişte, taraflar birbirlerinden utanıp sıkılırlar ve gerçek niyetlerini
ayıp olur düşüncesiyle söyleyip ortaya koyamazlar. Ancak bu durum çok geçmeden
anlaşmazlıklara, tartışmalara sebep olur; dostluğu zedeleyip
bozar.
Uyuyan yılanın kuyruğuna basma (basılmaz). Şimdilik zararı dokunmayan kötü
bir kimsenin yeni bir kötülük yapmasına fırsat vermek doğru
değildir. |